Birçok insanın ebeveyn olmadan önce aklında geçen soru çocuk nasıl büyütülür sorusudur. Her ebeveyn çocuğunun başarılı, iyi yürekli, zeki ve sorumluluk sahibi olmasını ister. Bunlar olmayınca sinirlenen ebeveynlerin suçu çocukta değil kendilerinde aramaları gerekmektedir. Dünyaya yeni bir birey kazandırmadan önce kendi kişisel ve ruhsal gelişimimizi tamamlamamız gerekmektedir. Ebeveyn olmaya karar verilmeden önce bu soruyu kendimize yöneltmeliyiz.
Bireyin nasıl bir insan olduğu, nelere önem verip dikkat ettiği, hangi koşullarda hangi tepkiler verdiği yetiştirilme tarzıyla ilgili olur. Ebeveynler, çocuğa hangi yollarla, neler aşılarsa çocuk belirli bir süre ancak o kadarını alabilir. Çocuk nasıl büyütülür sorusuna yanıt olarak aşağıya kısa maddeler halinde açıklamalar bırakıyoruz.
Çocuğunuzla Sözlü İletişim Kurun
Her insan ilişkisinde büyük önem arz ettiği gibi çocuk yetiştirme konusunda da sağlıklı sözlü iletişim aynı şekilde büyük önem taşır. Çocuğunuz bir hata yaptığında ona bağırmaktan, vurmaktan veya aşağılamaktan kaçının. Yaptığı şeyin yanlış olduğunu ve sonuçlarının neler olabileceğini sakin bir şekilde ona anlatın.
Çocuğunuza Duyguları Hakkında Konuşmayı Öğretin
Yukarıda bahsettiğimiz maddeyle bağlantılı olan bir diğer konumuz çocuğunuza duyguları hakkında konuşmayı öğretmek olacaktır. Çocuk, kızgınlık, hüzün, heyecan veya mutsuzluk gibi duygulara girdiğinde bunu göstermek için yanlış tepkiler verebilir. Örneğin bir yerlere vurarak veya durmadan bağırıp ağlayarak sizden ilgi bekleyebilir. Çocuğunuzla sağlıklı bir iletişim kurarak bu tarz duyguları hissettiği zaman sözlü bir şekilde ifade etmesinin doğru olduğunu ona gösterin.
Rol Model Olun
Çocuk nasıl büyütülür diye sorarken öncelikle kendimize sormamız gereken diğer bir soru vardır. Kendi kişisel ve ruhsal gelişiminizi tamamladınız mı? Çocuklar ebeveynlerini rol model olarak alırlar. Özellikle kız çocukları anneyi, erkek çocukları ise babayı rol model almaktadır. Babanın anneye davranış ve tutumu yanında annenin babaya davranış ve tutumunu da aynı şekilde örnek almaktadırlar. Sağlıklı bir birey yetiştirmek için öncelikle ebeveynlerin sağlıklı bireyler olması gerekmektedir.
Kıyaslama Yapmayın
Birçok anne ve babanın yaptığı bir diğer hata kıyaslama yapmaktır. Çocuğunuzu komşunun çocuğuyla veya bir arkadaşıyla kıyaslamayın. Kıyaslamaya yönelik cümleler kurarsanız çocuğunuz kendini yetersiz, değersiz ve özgüvensiz hissedip içine kapanabilir. İleride sosyal ve iş çevresinde bu durumdan kaynaklı birçok sorunla baş etmek zorunda kalabilir.
Tek Başına Bir Şeyler Yapmasına İzin Verin
Çocuğunuzu yetiştirirken her anında yanında olmak ve ona yardımcı olmak istediğinizi biliyoruz. Ancak bir çocuğun ileride birey olabilmesi ve tek başına sorunların üstesinden gelip sorumluluk sahibi olması için çocukluk dönemlerinde tek başına işler yapmasına izin vermelisiniz. Eğer ki çocuğunuz bu konuda çekingen bir tutum sergiliyorsa tek başına bir şeyler yapması için ona siz destek vermelisiniz.
Çocuğunuza Onu Sevdiğiniz Söyleyin
Çocuğunuzu büyütürken sık sık ona onu sevdiğinizi ve değer verdiğinizi söyleyin. Yine sözlü iletişimin bir parçası olan bu durum çocuğunuza kendinin değerli olduğunu aşılayacaktır. Bunun yanı sıra çocuğunuza sarılmayı ihmal etmeyin.
Kontrol Etmeye Çalışmayın
Çocuğunuzu sürekli olarak korumak istediğinizi ve ona zarar gelmesini istemediğinizi biliyoruz. Bu noktada ebeveynler fazla korumacı olup çocuğu sürekli olarak kontrol etmeye çalışabiliyor. Çocuğunuzun bazı şeyleri öğrenmesi için kendisinin deneyimlemesi gerektiğini unutmayın. Hayatta bazen mutsuz olmayı ve kaybetmeyi de deneyimleyerek öğrenecektir. Onu kontrol etmek yerine gözlemleyin. Kendisine zarar verecek bir durum geliştiği zaman da devreye girmelisiniz.
Çocuğunuzu Destekleyin
Çocuğunuz yaptığı işleri büyük bir hevesle size gösterirken onu asla görmezden gelip geçiştirmeyin. Bu çocuk için ileride travmalara bağlı olarak psikolojik sorunlar yaşamaması konusunda oldukça önemlidir. Çocuğunuzu yaptığı işlerde ve başarılarında destekleyip onunla gururlandığınızı hissetmesini sağlayın.
Çocuğunuzu Suçlamayın
Hayat her zaman dört dörtlük bir şekilde ilerlemiyor ve sorunlarla karşılaşıyor olabilirsiniz. Bu sorunlar çocuğunuzla ilgili dahi olsa onu asla suçlamayın. Çocukluğunda sürekli olarak suçlanan bireyler hayatları boyunca ortada sebep yokken dahi gelişen suçluluk duygularını üstlerinden atamazlar.
Çocuğunuzun Kararlarına Saygı Duyun
Çocuğunuzun aldığı her karar sizi tatmin etmeyebilir. Ancak onun zaman geçtikçe sizden farklı ve bağımsız bir birey olmaya başladığını daha iyi anlayacaksınız. Hayatı boyunca sizin istediklerinizi yapması mümkün olmayacaktır. Çocuğunuzun aldığı kararları (tabi ki kendi hayatını ve çevresini tehlikeye atmayacak koşullarda) desteklemek istemeseniz dahi saygı duymalısınız.
Motive Edin
Çocuğunuzu her konuda desteklediğiniz gibi motive etmeyi de unutmamalısınız. Bazen bir ders veya iş konusunda istekli olmayabilir. Bu gibi durumlarda onu motive etmenin yollarını geliştirmelisiniz.
Her Zaman Arkasında Olduğunuzu Hissettirin
Çocuğunuz yaptığı seçimler ve aldığı kararların neticesinde kötü sonuçlarla karşılaşsa dahi her zaman sizin, onun arkasında olduğunuzu bilmesi gerekir. Hayata korkusuzca atılması için sizin desteğinize ve her zaman yanında olduğunuzu bilmesine ihtiyaç duyar.
Mükemmel Olmasını Beklemeyin
Çocuğunuz her konuda mükemmel olamaz. Elbette çocuğunuzun her konuda başarılı olmasını istediğinizi biliyoruz fakat bu hiçbir insan için mümkün değildir. Çok büyük beklentilerinizin olduğunu çocuğunuza söyleyip hissettirmek onda bir baskı duygusu geliştirecektir.
Çocuğunuzla Sohbet Edin
Çocuğunuzla birlikte sık sık sohbet etmelisiniz. İletişim kurmayı ve duygularını ifade etmeyi ilk başta sizinle birlikte sohbet ederek öğrenecektir. Çocuğunuzla sık sık sohbet ederek onun duygu ve düşüncelerinin nasıl şekillendiğini daha net gözlemleyebilirsiniz.
Tıkandığınız Noktalar Uzmana Başvurun
Her çocukta zaman zaman belli ruhsal sıkıntılar veya anlam veremediğiniz davranışlar gözlemlenebilir. Çözüme ulaşamadığınız noktalara bir uzman pedogağa başvurmaktan çekinmeyin.
Çocuk nasıl büyütülür sorunuza cevap bulabilmek için hazırladığımız maddeleri dikkate almanızı öneririz. Aynı zamanda çocuk nasıl yetiştirilir konusunda sizler gibi birçok endişelere sahip olan diğer ebeveyn adayları olduğunu unutmayın. Daha verimli olması açısında ebeveyn olmadan önce çocuk nasıl yetiştirilir, çocuğa hangi şekillerde yaklaşımlar doğru olur diye fazla endişe duyuyorsanız yine bir uzmana başvurup bu konuda eğitim veren gruplara dahil olabilirsiniz.
