Maden Mühendisliğine gitmek isteyen öğrenci sayısı her geçen yıl artmaktadır. Maden dediğimiz zaman aklımıza renkli, parıltılı taşlar gelmektedir. Yeraltı kaynaklarımızın düzgün bir şekilde işlenmesi, incelenmesi için çalışma sürdürmektedirler. Bu yazımızda her ne kadar önemli olsa da maden mühendisliği konusunda bilgi sahibi olma konusunda eksik kaldığımız için her şeyi ele alacağız.
Maden Mühendisliği Nedir?
Maden, dünyanın oluşumundan beri magmanın ısısı, buzların aşındırması üzerine olan bir toprak oyumudur. Uzun zaman içinde oluşan kıymetli elementleri, taşları maden adı altında incelemekteyiz. Maden mühendisliği ise madenlerin bulunması, çıkarılması ve incelenmesi konusunda çalışmaktadırlar. Günümüzde nerdeyse her sektörde demir vs. ürünler kullanılmaktadır. Fakat endüstriyel maddelerde bu malzemelerin daha çok kullanıldığını görmekteyiz.
Maden mühendisi, petrol, mineral, özel taşlar gibi bir çok şeyin çıkarılması için çalışmaktadır. Kayaçlar uzun bir zaman içinde aşınmalara maruz kalırlar. Bu değişkenlikleri ön görmek, mesleki bir tecrübe ve bilgi ister.
Maden Mühendisi
Maden mühendisi yeraltı madenlerinin bulunması, kullanıma açık hale getirilmesi ve zengin kaynakların sorunsuzca işlenmesi gibi birçok alanda faaliyet gösterirler. Maden mühendisleri genellikle açık ya da kapalı ocaklarda çalışma gösterirler. Metalik özelliği olmayan kömür, çakıl, cevher gibi metalik özelliklere sahip madenlerin bulunup, çıkarılması ve işlenmesi hakkında bilgi veren kişilerdir.
- Sorumluluk sahibi olduğu çalışma alanlarında plan oluşturma,
- Yönetim kadrosuyla sahada çalışan personel arasında bağlayıcı olma,
- Mesleki anlamda kendine bir şeyler katmak,
Gibi bir çok alanda maden mühendisleri sorumluluk sahibi olabilir.
Maden Mühendisliği Çalışma Alanları
- Uzay madenciliği alanı,
- Kaya ve zemin mekaniği araştırmaları,
- Maden arama yöntemleri,
- Tünelcilik ve sondaj ekipmanları,
- Mermer ve yapı taşları,
- Endüstriyel hammadde tesisleri,
Gibi bu şekilde sıralama yapabiliriz. Son yıllarda mermer ve özel taşlara olan ilgi maden mühendisliğinin araştırılmasına ve dikkat çekmesine sebep olmuştur. Maden üretimi ve pazarlama konusunda maden mühendisleri şahsi girişimci olabilirler.
Uzay madenciliği de daha çok asteroit bilimi ve uzayda bilmediğimiz, keşfedebileceğimiz yapıların, taşların araştırmasında rol oynamaktadır. Asteroitlerde hammadde çeşitliliğinin oldukça fazla olduğunu bilmekteyiz. Dünya üzerinde yer çekimsiz ortamda maden çıkarma olayı henüz gerçekleşmedi. Bu alanda çok yüksek teknolojilere ihtiyaç duyacağımız kesin.
Maden mühendisliğinde çevre ve reklam çalışmaları önem arz eden kısımlardan bazılarıdır. Madencilik adına yapılan çalışmalar hukuki alanda uygunluk göstermektedir. Bu süreçlerin adım adım incelendiği takip edildiği mevduatlar vardır. Yapılan faaliyetler sırasında yada sonrasında ortamdaki sıvı,gaz gibi atıkların ayrıştırılması gerekmektedir. Maden çalışması yapmak aksi taktirde zor hale gelebilmektedir. Bu yüzden ocak kapatıldığı andan itibaren göl veya baraj olarak değerlendirmeler yapılmalıdır.
Maden Mühendisinin Olması Gereken Özellikleri
Maden mühendisliği hakkında bilgi sahibi olduğumuza göre bu alanda çalışmak isteyen insanların kişisel olarak hangi özelliklere sahip olması gerektiği konusunda inceleme yapalım;
- İş sağlığı ve güvenlik konusunda hassas olmak,
- Maden ve saha alanında kendini geliştirmiş olması,
- Profesyonel sorumluluk sahibi olma,
- Kayaç yapıları hakkında yorum sahibi olması,
- Ekip çalışmalarına uyumlu olabilmek,
- Yapılan deneyi analiz etme becerisi,
- Planlama ve tasarım konusunda geometrik düşünebilme becerisi,
- Maden yataklarında kullanılacak makine teknikleri üzerinde bilgili olmak,
- Saha çalışmalarına uyum sağlamak,
Maden Mühendisliği İş İmkânları
Maden mühendisliği çalışmalarının neredeyse hepsi sahada yapılmaktadır. Maden mühendisliği çalışma alanlarını 4 başlıkta sıralayabiliriz.
- Proje / İdari alanlar,
- Yeraltı madenciliği,
- Laboratuvar,
- Açık ocak işletmeciliği,
Maden Mühendisliği Okumak
Bu konuda önemli olan bu bölümü severek okumanızdır. Genel değerlendirme yaptığımızda severek ve isteyerek okuyan öğrenci sayısı yarı yarıyadır. Maden mühendisi işinin temeli topraktır. Eğer siz de maden mühendisliği bölümünü okumak isterseniz toprak kokusunu sevmelisiniz.
Maden mühendisliği derslerinin ortak noktası kayaç türlerini ve mineralleri bilmektir. Bölüm derslerinin bazıları fizik bazıları kimya ile ilgilidir. Sayısal hesaplamaları unutmamak gerekir. Planlama ve modelleme için geometriye ihtiyaç duyacaksınız. Zorluk seviyesi kişiseldir.
Maden mühendisliği okumanın zor olup olmadığı hakkında yorum yaparken çalışma şartlarının zor oluşunu unutmamak gerekir. İş imkanları konusunda ortaya çıkan zorluklar vardır. Şöyle ki işletme ve tesis alanları çok geniş bir yüzeye sahiptir. Bu yüzden çalışma alanlarınız şehir merkezlerinden uzakta olmaktadır. Büyük makineler ve donanımlı kamyonların, bazen atık taşımaları sebebiyle şehirden uzak olarak faaliyet gösterilmektedir. Çalışma şartları sizin için esneklik gösterilebilir.
Maden Mühendisi Maaşları
Maden mühendisliği maaşları, çalışma şartlarına bağlıdır. Tecrübe, alanında uzmanlaşma gibi bir çok detay vardır. Maden mühendisi maaş ortalaması 16.000-20.000TL civarındadır. Maden müdürlüğü seviyesine gelindiğinde 35.000TL’ye çıkabilmektedir. Yeni mezun olmuş mühendisler 16.000TL ile başlarken, 5 yıllık tecrübesi olan mühendis 25.000TL maaş alabilmektedir. Yeraltı işletmelerinde çalışma gösteren mühendisler hem kamu hem devlet alanında çalışma gösterse bile hemen hemen aynı maaşı almaktadır.
Maden Mühendisliği İşlenen Dersler
Bazı bölüm dersleri üniversiteden üniversiteye değişkenlik gösterebilmektedir.
- Mineraloji ve petrografi,
- Maden planlama ve tasarımı,
- Madenlerde ulaşım ve su atımı,
- Cevher hazırlama,
- Açık işletmeler ve yeraltı maden işletmeciliği,
- Maden yatakları,
- Maden ekonomisi,
- Maden ve çevre,
- Maden hukuku,
- Delme teknikleri (Sondaj),
- Maden makinaları,
Eğitim sırasında kendinizi geliştirmeniz ve daha fazla bilgiye ulaşmanız size meslek hayatında avantaj sağlayacaktır.