TTR kablonun ne olduğu son aylarda pek çok kişi tarafından merak edilmektedir. Herkesin de bildiği üzere enerji üretimi ne kadar önemliyse aktarılması da o kadar önemlidir. Enerji bir yere aktarmaya veya çeşitli cihazlara taşıyabilmek için bazı araçlar kullanılmaktadır. Kullanılan bu araçlar akım boyutuna göre değişkenlik gösterir. Günümüz çağında kullanılan enerji aktarım aracı kablolardır.
Dışarda birçok çeşidi bulunan bu kabloların en bilindiği ise TTR kablolarıdır. Bu yazıda ise sizlere elektrik ve elektronik mühendisliği ile ilgilenen veya elektrik sektörüne ilgi duyanlar için bir konudan bahsedeceğiz. TTR Kablolarının akım taşıma kapasitesini daha detaylı öğrenelim.
Elektrik Kabloları Nedir?
Dışı yalıtkan madde ile kaplıdır (PVC), içinden ise alüminyum veya bakır benzeri metalik olan elektriği iletmeye yarayan iletken araçlardır. Çoğu zaman iki ya da daha fazla cihazları birbirlerine bağlamaya yararlar. Bu iletken araçlar tek tel olabileceği gibi birden çok telin saç örgüsü gibi örülmüş yapıda da olabilirler.
Dışarda bir sürü farklı türden kablo bulunmaktadır. Bunlar kendi içinde akım taşıma ve kullanım alanlarına göre birbirlerinden ayrılır. Konumuza dönecek olursak bu kablonun ne olduğunu daha yakından inceleyelim.
TTR Kablosu Nedir?
Birbiri ile sarılı birçok tel demetinden oluşmaktadır. Dışı yalıtkan PVC ile kaplı elektrik iletkeni bir kablodur. Genellikle alüminyum ve bakırdan oluşur fakat sık olarak bakır kullanılmaktadır. Diğer kablolarda olduğu gibi bu Kablo da iki cihazı veya birden çok cihazı birbiri ile bağlanmasında kullanılır. Kurulan bağlantı ile cihazlar arasında elektrik ve güç sinyalleri aktarımı yapar. Bununla cihazlar arası enerji aktarımı meydana gelir. Bunun gibi elektrik panolarından elektrikle çalışma sağlayan cihazlara da enerji aktarımı bu kablo yardımıyla aktarılır.
TTR Kablo NYAF sınıfından bir kablodur. Nyaf Kablo; çok telli ve tek damardan oluşan kablo çeşitlerindendir, bunlar pano ve tesisatlar da kullanılır. Yalıtım malzemeleri halojen free olduğu içinde her hangi bir yanma veya erime durumunda etrafa zehirli gaz salgılamazlar.
TTR Kabloların Kullanıldığı Alanlar
- AVM,
- Santraller,
- Ev ve Ofis gibi Yaşam Alanlarında,
- Fabrika,
- Endüstriyel Tesislerde,
- Şantiyelerde,
TTR kabloların kullanıldığı alanlardır. TTR kablo aslına bakarsanız sıklıkla karşılaşacağımız kablo türüdür. Kullanım alanları oldukça fazladır. Evlerimizde ve günlük yaşantımızda kullandığımız neredeyse tüm cihazlarda kullanılır. Bu ve bunlara benzer cihazlarda sinyal ve güç devrelerinde TTR kablolar tercih edilmektedir.
Bunun nedeni ise akım taşıma kapasitesi çoktur ve uyum sağlayan kablolardır. TTR kabloların yapıları tel demetlerinden ve PVC yalıtım sistemli oldukları için esnek bir yapıdadırlar bu sebep ile sıklıkla tercih edilirler. Elektrik endüstrilerinde TTR kabloların tercih edilmesinin başka nedenleri de vardır. Bazı nedenlere örnek olarak ortama göre uyumlu olmasıdır. Yani kullanıldıkları yer ıslak veya nemli ise bir arızaya sebep olmadan çalışma sağlamalarıdır. Esnek yapı oldukları içinde tesislerde uzatma veya ek yapmada kullanılır.
TTR Kabloların Çeşitleri Nelerdir?
Kablolar boyutlarına göre adlandırılır. Bunun nedeni her kablonun boyut farkından dolayı kullanıldığı alan farklıdır. Elektrik tesislerinde çoğunlukla tercih edilen yaygın olarak kullanılan kabloların boyutlarını ise şöyle sıralamak mümkündür.
Bunlar 2×0.50 mm, 2×0.75 mm, 2×1 mm, 2×1.5 mm, 2×2.5 mm, 2×4 mm, 2×6 mm, 2×10 mm, 2×16 mm. Bu boyutlar aynı zamanda kabloyu isimlendirmede de kullanılır. 2x ce 3x gibi kullanılan ifade kabloların ağ sayılarını belirler. 2x ile başlayan kablolarda ise çoğunlukla topraklama bulunmamaktadır. Kablo tercih edilirken göz önünde bulundurulması gereken bir noktadır.
Kablo tercihi yapılırken dikkat edilmesi gereken kabloların kesiti ve akım taşıma kapasiteleridir. TTR kablolarda taşıyabileceğinden fazla akımın geçmesi akım kapasitesini aşar ve kablonun ısınmasına bundan kaynaklı olarak da kabloların erimesine hatta yanmasına sebep olur. Bu nedenle güvenlik amaçlı doğru kabloyu bulmak için uygun olan akım taşıması yapan ve uygun kesitli kabloları kullanmaya özen gösterilmelidir.
TRT kablolarında akım taşıma kapasitesinin yanı sıra gerilim düşümüne de dikkat edilmelidir. Gerilim düşümü ise, kablodaki iletkenin zaman içerisinde deformasyonu ile oluşur. Bunun sonucunda ise akımın kaynağa gidene kadar ki süre boyunca kayba yol açar. Bunu önlemek içinse mesafeler arttıkça boyutun da artması gerekmektedir.
TTR Kabloların Akım Taşıma Kapasiteleri
Tüm kabloların kesitine ve boyutuna göre üzerinden geçecek olan akımın miktarları da değişkendir. Kabloların kesit boyutları arttıkça taşıma kapasitesi de artmaktadır. Bununla beraber kayıplarda azalmaktadır. TTR kablolarda ve diğer kablolarda çeşitlerin belirlenirken fiziksel koşullarının önemi de olduğunu söylemiştik. Kablonun kullanım alanı da oldukça önemlidir. Mesela elektrik üretimi yapan bir tesiste veya santralde kabloların kesitleri oldukça önemlidir.
Nedeni ise olası bir ihmalde maruz kalınacak akım oldukça fazladır ve ölüm riski de yaratmaktadır. Seçilen yanlış kablo zamanla tahribat oluşturup risk yaratabilir. Kısaca kablo kesitine göre akımın boyutu da değişkenlik gösterir. TTR kablolarda akım taşıma kapasitesi 3A ya da 32A ölçülerinde farklılıklar göstermektedir.
