Fosforun faydalarının neler olduğu merak edilen konulardan olmuştur. Vücutta kemiklerin büyümesi, güçlenmesi ve oluşumu için kalsiyumla birlikte görev olan bu mineralin vücutta genellikle faydası olduğu gözlenmiştir. Proteinden zengin olan besinlerin yani et, balık, tavuk, yumurta gibi besinlerin bu mineral açısından da zengin olduğu görülmüştür.
Fosfor Nedir?
Fosfor bahsedildiği üzere vücutta kalsiyumla birlikte çalışan bir mineraldir. Büyük bir çoğunluğu kemik ve dişlerin yapısında bulunur. Vücudumuzun atıklarını filtreler ve hücrelerini dokularını onarır. Bu mineralin de diğer mineraller gibi vücudumuzda çalıştığı birçok alan mevcuttur. Bunların yanında bu mineralin yine de en çok bulunduğu ve katkı sağladığı alan kemik sağlığı, kemiklerin korunması, güçlenmesi olmuştur.
Vücutta bu mineralin eksikliği çok sık görülmez. Hatta eksikliğinin görülmesinde ziyade vücutta fazla oluşuna rastlanmıştır. Bu mineral çok fazla tüketildiğinde ve yeteri miktarda kalsiyum alınmadığında vücutta bu mineralin artışı ve fazla olması görülür. Aynı zamanda böbrek hastalığı yaşayan bireylerde de bu mineralin yüksekliği görülebilir. Buna karşın bazı sağlık sorunları ve bazı ilaçların kullanımı vücutta bu mineralin düşük olmasına sebep olabilir. Bu hastalıklardan biri diyabettir. Bunun yanında fazla alkol tüketmek ve belirli ilaçlar vücutta bu mineralde düşüşler yaşanmasına sebep olabilir.
Günlük Fosfor Tüketimi Ne Kadar Olmalıdır?
Bu mineralin günlük gereksinimi de minerallerin çoğu gibi yaşa göre değişmektedir. Yetişkin insanların gereksinimi ergen dönemdeki çocukların gereksinimi kadar yüksek değildir. Ergen dönemde kemiklerin gelişimi için ihtiyaç duyulan mineral miktarı daha fazladır. Bunun yanında 8 yaş altı çocukların gereksinimine göre yetişkin bireylerin gereksinimi daha fazladır. Bu mineralin günlük gereksinimi 0-6 ay bebeklerde 100 mg, 7-12 ay arası bebeklerde 275 mg, 1-3 yaş arası çocuklarda 460 mg, 4-8 yaş arası çocuklarda 500 mg, 9-18 yaş arası çocuklarda 1250 mg, 19 yaş ve üstü yetişkinlerde 700 mg gereksinim vardır.
Yetersiz Fosfor Belirtileri Nelerdir?
Bu mineralin vücutta seviyeleri çok düştüğünde belirtileri ortaya çıkar. Birçok belirtisi olsa da başka belirtilerle yakın belirtiler olduğu için hemen anlaşılmayabilir. Bu durum anlaşıldığında altında yatan başka bir sebebin olup olmadığı araştırılmalıdır. Belirtileri arasında yorgunluk ve halsizlik vardır. Kalsiyum ve D vitaminin de yetersiz olduğu zamanlarla bu mineralin yetersiz olduğu zaman örtüşür. Çünkü birlikte çalışırlar. Bunun dışında kemiklerde hassaslık yaşanabilir. Bu durumda bazı ağrılar yaşanabilir. Enerji seviyesi düşer. Kaslar zayıflar. Tüm bunlar nedeniyle egzersiz yaparken zorlanma ve yapamama durumları yaşanabilir.
Yüksek Fosfor Belirtileri Nelerdir?
Bu mineralin yüksekliğinin belirtisi de düşük olmasına benzer semptomlar gösterebilir. Vücut ağrıları, yorgunluk hissi gibi hisler gözlemlenebilir. Bunun yanında kaşıntı ve göz kızarması da bu mineralin yüksekliğinde görülen etkilerdendir. Eğer bu mineralin yükseklik durumu bireyin vücudunda çok yüksek durumdaysa ishal, kusma, şiddetli mide bulantısı ve kabızlık belirtileri gösterebilir. Bu durumda gerekli testlerle tanı koyulup uygun tedaviye başlanır.
Fosforun Faydaları
Fosforun faydaları oldukça fazladır. Bu mineral de kalsiyum mineraline benzer işlevler görür. Kalsiyum mineraliyle birlikte çalışırlar. Bunun yanında vücutta kalsiyumdan sonra en çok bulunan mineral sıralamasındadır. Bu mineralin vücut işlevleri kemik oluşumu gibi görünse de bunun yanında vücuda birçok faydası olan, vücuttaki sistemlerin çalışması için elzem minerallerden biridir. Kemik ve dişleri oluşturmak dışında vücudun genetiğini oluşturan DNA ve RNA’nın oluşumunda da görev alır. Ayrıca kalp ritminde, sinirlerin iletilmesinde, metabolizmada, kas sisteminde yani kasların kasılmasında önemli rol oynar. Bu mineral böbrekte oluşan atıkları filtreler. Bunun yanında vücudun enerjiyi depolayıp daha sonra kullanılmasında önemli rol oynar. Fosfor vücutta elzem bir mineraldir. Bazı besin ögeleri gibi vücut kendi kendine üretemez. Besinlerden alınması gerekir. Antrenmandan sonra oluşan kas ağrılarını hafifletir. Dokuların ve hücrelerin onarımı, gelişiminde etkilidir.
Fosforun Kaynakları
Genellikle protein içeren besinler bu mineral açısından da zengindir. Yumurta bu mineralin zengin bir kaynağıdır. Yumurtanın kendi içindeki bölümlerinde bu mineralin oranı değişir. Yumurtanın sarı kısmı bu mineralden beyaz kısmına göre daha zengindir. Bunun yanında kırmızı et de iyi bir kaynaktır. Vücut dengesi için kalsiyum ve fosfor oranının yakın olması gerekir. Fakat kırmızı etin fosfor oranı, kalsiyum oranından çok daha yüksektir. Bu nedenle aşırı tüketiminde dengesizlik olabilir. Vücuttaki fosfor miktarı artabilir. Bunun yanında süt ve yoğurt bu mineral için iyi ve dengeli bir kaynaktır. Ayrıca peynir de türlerine göre değişse de iyi kaynaklardandır. Protein olmayan bazı besinler de fosfor içerir. Örneğin patates, tahılların kepekli hali, kuru meyveler, sarımsak gibi besinlerde de fosfor vardır. Fakat protein içeriği yüksek olanların fosfor oranı daha fazladır.
