Sizlere bu yazımızda da borsa ile ilgili başka yerde bulamayacağınız bilgilerden bahsedeceğiz. Bazı zamanlarda büyük banka iflasları, Bunun yanı sıra denedim skandalları ve de ananesinin yapmış olduğu çıkar çatışmaları piyasaları çalkalandırır. Yatırımcıların da güvenleri tüm zamanlara göre en dibe doğru sert bir düşüş yapar.
Yatırımcıların çoğu, yatırım yaptıkları zaman bu sıkıntılara değip değmeyeceğinden emin olamaz. Aynı zamanda borsa üstünden kazanç sağlamak için borsaya yönelik gerçekçi bir bakış açısını ve soğukkanlı bir tutuma sahip olmak oldukça önemlidir. Bahsettiğimiz bu gerçek problemlerin dışında borsada doğru bildiğimiz yanlışlarda mevcuttur. Sizlere detaylı bir şekilde beş tanesini paylaşalım.
Borsa Yatırımı Nedir?
Bu düşünceye ağlı kalarak insanların çoğu borsadan uzak duruyor. Borsa üzerinde yatırımlar yapmak kumar oynamaktan farklı olduğunu anlayabilmemiz için hisse senetleri satın almanın tam manasıyla ne anlama geldiğini bilmeniz gerekmektedir. Hisse senedi ile bir pay sahibi olmak, o hissede yani firmada söz sahibi olmanız demektir. Hisse sahibi, firma üzerinde kar payı sahibi olmasının yanında varlıklar üstünde de hak iddia edebilme yetkisine sahiptir. Sık olarak, yatırımcıların çoğu hisselerin basit bir işlem olduğunu düşünür ve de firmaların üstünde hak sahibi olma yetkisi sunduğunu unuturlar.
Borsa üzerinde, yatırımcılar sürekli, hissedarlar için ayrılmış olan karı değerlendirme odaklıdır. Bu nedenle hisse senetleri fiyatları dalgalanma göstermektedir. İşletmelerin şartlarının görüntüsü çoğunlukla değişiklik göstermektedir. Haliyle gelecekteki değerleri de aynı şekilde. Bir firma değerlendirmesi yapmak o kadar kolay bir iş değildir. Çoklu değişkenleri barındıran kısa vadede fiyat hareketliliği tesadüfmüş gibi görünebilir. Akademisyenler ise bu durumu “Tesadüfi hareket teorisi” olarak isimlendirir. Fakat uzun vadeye bakıldığı zaman bir firmada yalnız yapacağı kar “cari değer” kadar değerlidir.
Kısa vade üzerinde firmalar kar sağlamasalar bile, gelecek kar beklentileri ile varlıklarını devam ettirebilirler fakat yatırımcılarını sürekli salak yerine koyamazlar. Doğal olarak bir firmada hisse senetleri fiyatının firmaya yönelik gerçek değeri göstermesi beklenmektedir. Buna yönelik, kumar oynamak ise “sıfır toplama sahip oyundur” çok nadir olarak, para kaybedenler alınıp kazanana aktarılmaktadır.
Hiçbir zaman değer üretim olmaz. Yatırım yapıp, ekrandaki değeri yükseltmiş oluyoruz. Firmalar arası rekabet arttıkça, üretim verimliliği de artar ve hayatımızı kolaylaştıracak ürünler geliştirilir. Kesinlikle ben yatırım ile kumar oyununu birbiriyle karıştırmayınız.
Borsa, Zengin ve Brokerların Bulunduğu Ayrıcalıklı Kulüplerdir
Yatırım danışmanlarının birçoğu, piyasada ki keskin hareketlerden fırsatlar yakalanacağını söyler. Fakat durum hiç de öyle değildir. Bu konu üstünde yapılan çalışmalar şunu kanıtlamıştır ki, bu varsayımların tümü asılsızdır. Piyasa tahmincileri aslında herkesin de bildiği üzere hatalı varsayımda bulunuyor. Daha fazlası, internetin gelişimi ve yayılımı, piyasaların halka tüm zamanlardan daha çok açık olmasına olanak tanınmıştır.
Haberler çok hızlı yayılıyor, doğruluk sebebi teyit edilmeden hızlıca yayıldığı için insanlar bunu fark edip tedbirlerini alabiliyorlar. Tüm analiz araçları ve bilgi önceden yalnızca brokerlar ulaşabildiği için şimdilerde bireysel yatırımcılar içinde kullanıma açıktır.
Aslına bakılırsa, bireysel bir yatırımcı kurumsal bir yatırımcıya göre avantaja sahiptir nedeni ise uzun vade odaklı işlemler için güçleri yetebilmektedir. Büyük para yöneticileri, ekonomik çeyrekte yüksek kazanç sağlayabilmek için oldukça fazla baskı altında kalmaktadır.
Sergiledikleri performans üzerinde en ince ayrıntısına kadar düşündükleri için ve geliştirmek için zamanı ihtiyaç duymaktadır bu nedenle bazı fırsatları kaçırmaktadırlar. Bireysel yatırımcılarda ise, geçici meydana gelen düşüşleri görmezden gelerek uzun vadeli görünüme odaklanmaktadırlar.
Fallen Angels Tekrar Yükseliş Gösterecek
Bu terimin ne anlama geldiğine bakalım. Bu terim riskli kabul edilen ancak iyi derecede fayda sağlayacak bir yatırım olarak görülen devlet tahvilleri demektir. Bu terimin amacı, Amatör bir yatırımcı için, 52 haftadır düşük olarak seyreden hisse almak iyi denecek hamile olduğu düşündüremeyeceği gerçeğidir. Bahsi geçen bu durumu eski bir deyim ile sonlandıralım. Yere düşen bir bıçağı yakalamaya çalışmak, yalnızca yaralanmaya sebep olur.
Yukarı Yönde Hareket Eden Hisse, Kesinlikle Düşüş Yaşamalıdır.
Fizik derslerinde duyduğumuz bu kural ne yazık ki borsada işlemez. Hisse senetten aşağı yönde hareket ettirecek bir yer çekimi kanunu bulunmamaktadır. Bugünden 10 yıl önce, bir firma hissesi, bir yıl ve biraz fazla bir zamanda 6.00 ₺ den 10.00 ₺ ye yükseliş gösterdi. Sizler bahsi geçen bu hissenin tekrar aynı seviyeye döneceğini düşünüyorsanız, devam eden yıllarda hisse başına 70.00₺ olacağı günlere kaçırmış olacaksınız.
Burada sizlere hisse senetlerinin düzeltme yaşanmaz demiyoruz. Mevzu özetle, hisse senedi bir firmanın yansımasıdır. Başarılı müdürler ile yönetilmekte olan bir firma bulursanız, o firmadaki hisselerin yukarı yönde hareket etmesini engelleyecek bir durum olmadığını görürsünüz.
Az Bilgiye Sahip Olmak, Hiç Olmamaktan İyidir
Genel geçer olarak kabul gören bir mevzuda hiçbir fikriniz olmamaktansa, biraz da olsa bilgi sahibi olmanız iyidir fakat, iş borsaya geldiği zaman yatırım yapacak kişilerin para ile ne yapacakları konusunda tam anlamıyla bilgi sahibi olmaları gerekir. Araştırmasını ve ödevlerini tam anlamıyla yapan yatırımcılar her zaman başarılı olur. Korkmayın, paranız yine nasıl bir yatırım yapacağınız hakkında araştırma yapacak vaktiniz yok ise sizlere bunun için yapacak bir danışman ile çalışmak fena fikir değildir.
Tümüyle anlamadığınız bir mevzu üzerinde yatırım yapma maliyeti, bir danışmana vereceğiniz maliyetten daha fazla olacaktır. O sebeple danışmana sormak avantajlıdır. Eskilerin dediği gibi az bir ünlüye sahip olursanız sürünün peşinden gidersiniz. Borsa üzerinden kazanç elde etmeniz tabii ki mümkündür. Onu sağlayabilmek için başarılı bir şekilde yatırım yapabilmeli, sıkı bir çalışma yapmalı ve çok çaba sarf etmelisiniz. Az bilgiye sahip olarak yapacağınız yatırım az bilgi ile ameliyata giren cerrah’a benzer. Size ciddi yaralar bırakabilir.
