Duygudurum bozukluğu, sık sık ve yaygın olarak görülen psikolojik bir rahatsızlıktır. Uzun süreli mutluluk, aşırı üzüntü ya da ikisi aynı anda yaşanılabilmektedir. Duygudurum bozukluğunda kişinin çoğu zaman üzgün, mutsuz, değersiz, enerji yoksunluğu ve umutsuzluk gibi olumsuz ve depresif belirtileri göstermesinin yanı sıra; aşırı enerji, aşırı mutluluk, çok hızlı konuşma ve sinirlilik gibi hipomanik ve manik atak tutumundaki belirtileri de göstermesi mümkündür.
Duygudurum Bozukluğu Nedir
Kişinin duygusal durumlarını etkileyen ruhsal bir bozukluktur. Uzun süreli aşırı mutluluk veya uzun süreli aşırı mutsuzluk, üzüntü ya da ikisinin aynı zamanda yaşanması durumudur. İnsanların ruh halinin gelişen durumları göre değişmesi normaldir bu sebeple hastaya duygudurum bozukluğu tanısı koyulması için semptomların en az birkaç hafta izlenmesi gerekmektedir. Bu rahatsızlık kişinin rutin yaşamını, iş ve okul hayatını, çevresiyle olan ilişkilerini olumsuz yönlerden etkilemektedir. Her yaştan bireyin yaşayabileceği bir ruhsal rahatsızlık olmasına rağmen yetişkinlerde daha büyük oranda görülmektedir. Ancak çocuklar ve gençlerde görülen semptomlar yetişkinlerde görülen semptomlar ile farklılıklara sahiptir.
Duygudurum Bozukluğu Çeşitleri Nelerdir
En yaygın görülen duygu durum çeşitlerinden ikisi, depresyon ve bipolar bozukluktur. Diğer duygu durum bozukluklarını inceleyecek olursak;
Distimi
En az iki yıl süren kronik, depresif ya da sinirli bir ruh hali görülmektedir.
Majör Depresyon
Olağan aktivitelere daha az ilgi duymak, umutsuz, üzgün hissetmek, enerji düşüklüğü yaşamak, uyku sorunları ve iştah problemlerinin büyük oranda görüldüğü depresyona işarettir. Kendi içerisinde alt dallara ayrılır.
Bipolar
Bipolar bozukluk, ruh hali, davranış ve düşüncelerden yoğun şekilde değişimlere sebebiyet verir. Genellikle yaşam boyunca süren bir duygu durum bozukluğu çeşididir. Hipomanik, manik ve depresif dönemlerine ayrılır.
Premenstrüel Disforik Bozukluk
Kısaltılmış ismiyle PMDD olarak bilinmektedir. Bu duygu durum bozukluğu çeşidi, menstrüasyon döneminden 7 ila 10 gün öncesinden ortaya çıkar ve adet döneminin başlamasının birkaç gün ardından son bulur. Araştırmacılar bu durumun adet döngüsü ile alakalı olan hormonal değişikliklerden kaynaklandığını savunmaktadır. Öfke, sinir hali, anksiyete, depresyon ve uyku problemleri gibi semptomlara sahiptir.
Duygu Durum Bozukluğu Nedenleri
Biyolojik Faktör
Duygu durum bozukluğuna sahip bireylerin beyin görüntülerinde genişlemiş bir amigdalaya sahip oldukları görülmektedir. Amigdala ve orbitofrontal, duyguları kontrol etmeyi sağlayan beyin alanlarıdır.
Çevresel Faktör
Stresli yaşam, sevilen birinin kaybı, kronik stres, aldatılma, çocukluk dönemi ihmal ve istismarlar gibi travmatik olayların ardından duygu durum bozukluğu görülmesi olasıdır.
Genetik Faktör
Aile bireylerinden birinde veya birkaçında duygu durum bozukluğu geçmişi bulunan kişiler bu rahatsızlığa daha yatkın hale gelirler. Yani duygu durum bozukluğu kısmen kalıtsaldır.
Duygu Durum Bozukluğu Tedavi Süreci
Duygu durum bozukluğu tedavi süreci, duruma ve semptomlara göre değişiklik göstermektedir. Genel olarak tedavi, psikoterapi ve ilaç kombinasyonu ile sağlanır.
